سامانه آموزش نقاشی رنگ هنر

گوستاو کوربه (1877-1819) در خانه زمین‌دار متمولی در شهرستان اُرنان نزدیک مرز سوئیس در فرانسه به دنیا آمد. نقاشی را در بزانسُن از یک مرید ژاک لویی داوید آموخت ولی اعتقادی به تعلیم هنر نداشت. در سال 1841 پس از عزیمت به پاریس، در موزه لوور به بررسی و رونگاری آثار استادان پیشین _ به خصوص ولاسکز و رمبرانت _ پرداخت. در سال 1849 برنده مدالی برای پرده بعد از ظهر در اُرنان شد و دولت این نقاشی را از او خرید. وی یکی از پیشکسوتان شیوه رئالیسم است که رهبری این جنبش را در فرانسه بر عهده داشت.

▲ بعد از ظهر در ارنان _ نقاش: گوستاو کوربه

در نیمه دوم قرن نوزدهم، بار دیگر گرایش به واقع‌گرایی (رئالیسم) با تاکید بر واقعیات اجتماعی-سیاسی در مقابل احساسات رمانتی‌سیسم مطرح شد. در واقع رئالیسم واکنشی در برابر خصلت آرمانی کلاسی‌سیم و خصلت ذهنی و تلفیقی رمانتی‌سیسم بود. واقع‌گرایی شیوه‌ای است که در آن هنرمند باید در نمایش طبیعت (طبیعت بدون انسان و با انسان)، از هر گونه "احساساتی‌گری" خودداری کند. هدف هنرمند این شیوه، نسخه‌برداری از طبیعت بدون گزینش و اصلاح و خلق آثاری بود که بیان‌گر واقعیت‌های اجتماعی باشد.در نقطه مقابل گرایش‌های رمانتیک، نقاشی به سبک "رئاالیسم" یا واقع‌گرا مطرح شد. نقاش رئالیست از سطح ظواهر عینی فراتر می‌رود و حقایقی از روابط گوناگون انسان‌ها را با یکدیگر و در محیط زندگی‌شان بیان می‌کند. واقع‌گرایی سده نوزدهم اروپا بر نمایش همه‌جانبه زندگی اجتماعی و تجسم دقیق چهره زمانه تاکید کرد. واقع‌گرایان بازنمایی صادقانه زندگی معاصر را بدون دخالت احساس و عواطف، هدف خود می‌شمردند؛ از این رو موضوع‌های کارهایشان نمایش صحنه‌های واقعی زندگی افراد طبقات پایین جامعه و کارگران و روستاییان در حال انجام کار بود. به این ترتیب، نقاشان واقع‌گرا به نقد روابط غیرانسانی جامعه سرمایه‌داری برخاستند. نقاشی رئالیسم بازنمایی بدون آرمان‌گری در مفهوم کلمه با تمام خصوصیات پسندیده و ناپسنده بود.
گوستاو کوربه در آثار خود از هر گونه پیرایه‌بندی و اغراق احساساتی خودداری می‌کرد، تا آن‌جا که به طور معمول، کارهای او را زشت و ناهنجار و غیرهنری به حساب می‌آوردند. کوربه نئوکلاسی‌سیم و رمانتیسم را مردود شمرد و ایده رئالیسم را پیش نهاد. او معتقد بود که هنرمند باید فقط چیزهای مرئی و ملموس را بازنماید و با انتخاب موضوع‌های ملموس و عینی زندگی، سعی در بازگویی حقایق زمان خود داشت و با دقت یک دوربین عکاسی، موضوع‌ها را به تصویر می‌کشید. خود او می‌گفت برای این هرگز فرشته‌ای نکشیده‌ام که هرگز فرشته‌ای ندیده‌ام.

▲ روز به خیر آقای کوربه _ نقاش: گوستاو کوربه

تابلوی روز به خیر آقای کوربه بدون شک در نظر کسانی که با نمونه‌های هنر آکادمیک آن زمان آشنا بودند، کاری به تمام معنا بچه‌گانه جلوه می‌کرد. در تابلو هیچ نشانه‌ای از ژست‌گیری خاص به چشم نمی‌خورد. هنرمند خود را با پیراهنی شبیه آدم‌های خانه‌به‌دوش به تصویر درآورده است.

▲ تابلوی سنگ شکنان _ نقاش: گوستاو کوربه

تابلوی سنگ‌ شکن‌ ها نشان می‌دهد او چه‌قدر به روح واقعیت موضوع وفادار می‌مانده است. این تابلو نخستین نمونه تمام عیار نقاشی رئالیسم است. در این تابلو دقت عکاسی گونه در ثبت لحظه، کاملا مشهود است. کوربه به همه نشان داد که یکی از اصول اثر رئالیستی اهمیت دادن به جزئیات است.

منابع:

1. پاکباز، رویین، 1390، دائره المعارف هنر، انتشارات فرهنگ معاصر، تهران
2. رینولدز، دونالد، 1386، تاریخ هنر، ترجمه حسن افشار، نشر مرکز، تهران
3. آزادبخت، مجید، 1393، تاریخ هنر جهان، انتشارات کلک معلم، تهران

مطالب مرتبط:

نقد نقاشی های دلاکروا و گوستاو کوربه